Skip to main content

Aborygeni tajwańscy

Tak, tak to nie pomyłka na Tajwanie jest ludność aborygeńska. Są to ludy przybyłe przed tysiącami lat (4 tys. lat temu) z wysp polinezyjskich. Wiele zwyczajów, legend, wierzeń, jak i języki aborygeńskie są bliskie tym używanym na Filipinach, w Malezji czy Indonezji. Do czasów okupacji japońskiej, aborygeni na Tajwanie posługiwali się 26 językami należącymi do grupy języków austronezyjskich. Obecnie rozróżnia się 16 szczepów aborygeńskich, z których każdy ma swój własny język, zwyczaje, ubiór i wierzenia.

Source: 國立嘉義大學

Amis  阿美族
Najliczniejszy szczep, liczący 177 000 członków. Najbardziej znany festiwal to święto plonów.

Atalay 泰雅族
ponad 81 000 członków
Znani z tatuaży na twarzy (zarówno u mężczyzn jak i u kobiet) i ze sztuki tkackiej.

Bunun  布南族
ponad 50 00 członków
Znani ze śpiewu polifonicznego (gardłowego). Są szczepem zamieszkującym najwyższe partie gór.


Tsou  鄒族
Ponad 6 500 członków
Najważniejsze miejsce zgromadzeń nazywa się kuba. Żyją w pobliżu  góry Ali 阿里山.

Paiwan 排灣族
Ponad 85 000 członków
Zamieszkują południowy kraniec Tajwanu. Znani są z wyrobu kolorowych szklanych korali, pięknie dekorowanych glinianych naczyń i noży z brązu.

Saisiyat  賽夏族
Około 5 600 członków
Najbardziej znane święto tego plemienia to Pas-ta'ai, czyli Ceremonia Ducha Niskich Ludzi. Jest ona związana z legendą o ludziach niskiego wzrostu, którzy dawniej mieszkali niedaleko Saisiyat.

Rukai 魯凱族
Ponad 11 000 członków
Kwiat lilii jest ważnym symbolem cnoty kobiecej i męskiej odwagi. Członkowie tego szczepu uważają się za potomków pantery mglistej, która wieki temu przeprowadziła ich przez góry do obecnego miejsca zamieszkania.

Puyuma 卑南族
Ponad 11 000 członków
Plemię to zamieszkuje równiny południowego Taidong'u. Puyuma przywiązują dużą wagę do szkolenia młodych mężczyzn, by stali się dzielnymi wojownikami.

Yami (Tao) 雅美 (達悟)族
Jedyny morski szczep aborygeński liczący ok 3 500 członków.
Zamieszkują wyspę Lanyu (Wyspę Orchidei) u południowo-wschodniego wybrzeża Tajwanu. Znami są z budowy czarno-biało-czerwonych łodzi i domów na wpół znajdujących się pod ziemią. Jest to jedyny szczep zajmujący się rybołówstwem, a nie myślistwem.


Thao 邵族
Większość z około 600 członków tego szczepy zamieszkuje wioskę Riyue nad jeziorem Riyue 日月潭. Według legendy przodkowie ich dotarli nad jezioro podążając za białym jeleniem.

Kavalan 噶瑪蘭族
Ponad 1100 członków.
Nazwa plemienia Kavalan wywodzi się od dawnej nazwy powiatu I-lan 宜蘭縣, który zamieszkiwali. Obecnie jednak znaczna część członków Kavalan mieszka w Xincheng 新城鄉, w powiecie Hualian 花蓮縣. Plemię to wyrabia płótno z włókna liści bananowca.

Taroko 太魯閣族
Około 24 000 członków.
Dawniej zamieszkiwali okolice Renai 仁愛鄉 w powiecie Nantou 南投縣, obecnie mieszkają na terenie Parku Narodowego Taroko太魯閣國家公園. Tatuaż twarzy był ważną tradycją oznaczającą przejście w dorosłość. Kobiety musiały wykazać się umiejętnością tkania, a mężczyźni odwagą na polu bitwy.

Sakizaya 撒奇來雅族
Niewiele ponad 300 członków obecnie mieszka w mieście Hualian, dawniej członkowie plemienia byli rozrzuceni po całym powiecie Hualian. Po prześladowaniach przez Chińczyków w 1878 roku, pozostali przy życiu członkowie plemienia schowali się wśród plemienia Amis. Przez ponad 100 lat mieszkając wśród Amis, utrzymywali swój język i zwyczaje. Dopiero w 2007 roku zostali uznali jako oddzielny szczep.

Seediq 賽德克族
10 000 członków.
Mieszkają w powiecie Nantou. Dopiero w 2008 roku plemię to zostało oficjalnie uznane jako 14 i obecnie ostatnie plemię aborygeńskie na Tajwanie. Podobnie jak dawniej szczep Taroko, zamieszkują Renai 仁愛鄉 w powiecie Nantou 南投縣 i również znana im była praktyka tatuowania twarzy.
Fragment historii plemienia Seediq został przedstawiony w tajwańskim filmie z 2011 roku Warriors of the Rainbow: Seediq Bale 賽德克·巴萊  (najdroższy film w historii kina tajwańskiego).



Historia aborygenów tajwańskich jest niezmiernie ciekawa ... i smutna. Dlatego też chętnie wybraliśmy się do muzeum by bliżej poznać zwyczaje, wierzenia i różnice pomiędzy szczepami. Wkrótce pojawi się na blogu wpis ze zdjęciami z muzeum.


Comments

Popular posts from this blog

Animals Classification Lapbook

Last week Jaś has been very busy working on the animal classification lapbook. Lately it's been very difficult to get him interested in doing any kind of project, but to my surprise he has finished this lapbook in just a few days! I am really proud of him. I used a ready lapbook template from the wonderful Homeschool Share website, but I asked Jaś to writ all the information in his own handwriting instead of just printing the prepared text. Here are the photos of his lapbook: Jaś adding the finishing touches to the lapbook cover: Lapbook cover: The inside of the lapbook: Inside 'Classifying Living Things ': Animals with and without backbones are called:  Inside 'What are the four main Invertebrate Classes?': Inside 'What are the five Vertebrate Classes?': Mollusk characteristics Annelid characteristics: Arthropod characteristics: Echinoderm characteristics: Fish characteristics: Reptile char

Czworokąty - lapbook

Niedawno pisałam o Jasia lapbooku o TRÓJKĄTACH . Teraz czas na pokazanie naszego lapbooka o CZWOROKĄTACH.  Praca w toku Już prawie gotowy Strona tytułowa Kilka słów o trapezach Równoległoboki I na koniec - prostokąty i kwadraty Taka forma uporządkowania wiadomości geometrycznych bardzo Jaśkowi odpowiada. Wszystko jest przedstawione jasno i przejrzyście. No i zawsze można wrócić do takiego lapbooka, otworzyć go i przypomnieć sobie co nie co.

Skąd się bierze 13-ty miesiąc w roku?

Tak zwany kalendarz chiński jest kalendarzem księżycowo-słonecznym, gdyż jest oparty na ruchu księżyca i słońca. Często jest też nazywany kalendarzem księżycowym, kalendarzem rolniczym 農曆 [nónglì] , kalendarzem Yin 陰曆 [yīnlì] lub też starym kalendarzem 舊曆 [jiùlì]. Czy wiecie, że czasami w kalendarzu księżycowym jest 13 miesięcy? I właśnie w tym roku będziemy mieć taką sytuację. Miesiąc to czas pełnego obrotu Księżyca wokół Ziemi. Księżyc okrąża Ziemię w ciągu 27,3 dnia. Z kolei Ziemia okrąża Słońce w 365 dób, 5 godzin, 48 minut i 46 sekund. Po obliczeniach okazuje się, że jeden rok słoneczny równa się 12 7/19 miesiąca księżycowego lub też 19 lat słonecznych równa się 235 miesiącom księżycowym. Jest to podstawa kalendarza księżycowo-słonecznego, a więc również kalendarza chińskiego. Innymi słowy: Chiński kalendarz opiera się na fazach księżyca. Miesiące chińskie zaczynają się od nowiu i pełnia księżyca wypada 15 dnia miesiąca. Ponieważ nów jest co 29½ dnia, chińskie miesiące kale